Napisz do nas!
Kontakt
niezapomnianecmentarze@gmail.com
Przydatne linki:
Romowie. Zwyczaje związane ze śmiercią i pogrzebem - relacja ze spotkania
23.02.2022 odbyło się spotkanie Inicjatywy (Nie)zapomniane Cmentarze. Frekwencja wyniosła ponad 30 osób.
Na wstępie prof. Tadeusz Zieliński opowiedział o postępach w pracy zespołu do spraw zmiany prawa oraz o mającej być wkrótce wydaną publikacji „Uszanujmy Zmarłych”.
Następnie odbył się wykład ekspercki doktora Adama Bartosza – etnografa i cyganologa,
pt. „Romowie. Zwyczaje związane ze śmiercią i pogrzebem”. Tematem tym prelegent zajmuje się od dziesięcioleci.
Uczestnicy mieli możliwość usłyszeć o pierwszej na świecie stałej ekspozycji o historii
i kulturze Romów, znajdującej się w Muzeum Okręgowym w Tarnowie.
Następnie prelegent przedstawił słuchaczom romskie zwyczaje pogrzebowe, dzieląc się
z uczestnikami spotkania nagraniami i fotografiami ze swej prywatnej kolekcji. Omówiono między innymi zwyczaje związane z trzymaniem zmarłego w domu, tak aby wszyscy bliscy mogli się z nim pożegnać, a także problemy, jakie niosą w związku z tym współczesne przepisy sanitarne. Nie zabrakło wspomnień o wspólnym spożywaniu posiłków, piciu alkoholu oraz paleniu papierosów przy trumnach i grobach zmarłych. Opisano dzielenie się jedzeniem i używkami z samym zmarłym poprzez pozostawianie przy grobie pożywienia, a nawet zapalonego tytoniu. Uczestnicy mieli możliwość obejrzeć również filmy pokazujące wkładanie darów do trumny zmarłych, aby „wyposażyć ich na tamtym świecie” i wsłuchać się
w tradycyjne cygańskie pieśni żałobne.
Obejrzano także zdjęcie charakterystycznych romskich grobowców. Cechuje je przepych zdobienia i grawerowanie przedmiotów, które za życia były dla zmarłego ważne, jak na przykład auto lub instrument.
Zwrócono uwagę na zanikanie tradycji i mieszanie się jej ze współczesnością. Przykładem może być transmitowanie pogrzebów romskich online dla bliskich za granicą czy rezygnowanie z picia alkoholu na pogrzebie przez kierowców.
Niespotykaną ciekawostką była informacja o używaniu romskich pseudonimów na klepsydrach. Pojawiła się przy tym historia Cyganki, która dopiero po śmierci męża poznała jego nazwisko, gdyż ten nigdy nie posiadał dowodu osobistego, a za życia zwracano się do niego właśnie używając charakterystycznego pseudonimu.
Kolejne spotkanie Inicjatywy odbędzie się 16 marca. Już dziś serdecznie zapraszamy!
Tekst: Klaudia Kwiecińska, grupa koordynacyjna